تنها بادگیر گرد ایران در شهر جهانی - وبلاگ آژانس الکترونیکی

به گزارش وبلاگ آژانس الکترونیکی، تنوع معماری بادگیرهای یزد بسیار فروان است و وجود تنها بادگیر گرد، بلندترین بادگیر و تنها بادگیر دوطبقه و عریض ترین بادگیر ایران در جای جای این استان، نشان دهنده اهمیت و نقش بادگیر در معماری و ساختار زندگی مردمان این دیار کویری است.

تنها بادگیر گرد ایران یکی از ارزشمندترین آثار دیدنی شهر بهاباد در استان یزد است که از دور و در میان دیوارهای رنگ ورو رفته اطرافش، همانند استوانه ای گلی به چشم می آید.

به گفته یکی از معماران یزدی، اشکال مختلف و جالب بادگیرها خصوصاً بادگیر گرد بهاباد را پیش از آن که مربوط به نوع معماری و موقعیت جغیرافیایی باشد، بیشتر به انگیزه افراد برای ساختارشکنی در جامعه مربوط است.

به عبارتی با توجه به این که باد غالب استان عمدتا از دو جهت شمال غرب و جنوب شرقی است، بادگیرهایی با بیش از دو جبهه عملا کارآیی ندارند و ساخت اشکال مختلف بادگیرها بیشتر به انگیزه افراد خصوصاً در جلب توجه و زیباتر شدن ساختار بنا و خانه شان مربوط می شده است. البته از آنجایی که بادگیر گرد در مکش باد به داخل بنا قدرت کمتری نسبت به بادگیرهای چندضلعی دارد، پس کاربرد و صرفه مالی در ساخت آن نیز معیار نبوده است.

بادگیرهای یزد معمولا از سایر بادگیرهای کشور بزرگتر هستند و معمولا چهار طرفه یا هشت طرفه ساخته می شدند، به همین لحاظ این نوع بادگیرها را در بعضی مناطق بادگیر چهار طرفه یا چهار سویه هم می نامند و از آنجایی که ساختمان آنها از نظر معماری نسبت به سایر بادگیرها، مشکل تر و پیچیده تر بوده، ارتفاع آن را نیز معمولاً بلند می ساختند، بر همین اساس نیز در شهر یزد تمام بادگیرها مرتفع و چهار طرفه یا هشت طرفه هستند ولی برعکس در شهر میبد که در 50 کیلومتری غرب شهر یزد است، بادگیرها کوتاه و یک طرفه هستند چرا که بادهای کویری در میبد همراه با گرد و غبار از سمت کویر بوده لذا اهالی این منطقه بادگیرهای خود را پشت به این باد و در جهت بادهای مطلوب می ساختند.

نوع وزش باد البته در ساخت بادگیرهای ابرکوه و اردکان نیز بی تاثیر نبوده اما آن چه امروز جالب توجه گردشگران و مردم است، بادگیرهایی با اشکال بسیار گوناگون و متنوع است که شاید تنها در استان کویری یزد یافت می شوند و به جاذبه هایی در دل این شهر تبدیل شده اند.

ایجاد خانه دائمی صنایع دستی بهاباد زیر تنها بادگیرهای گرد ایران

تنها بادگیر گرد ایران که به نظر می رسد مصداق دیگری در جهان هم نداشته باشد، در یک خانه با قدمت قاجاری در شهرستان بهاباد قرار گرفته که تا چندی پیش، در حال بازسازی بود و اطراف آن خانه تاریخی در سال های گذشته به علت بی توجهی به میراث ارزشمند و بافت تاریخی منطقه، از بین رفته است اما در چند قدمی آن نیز مجموعه تاریخی ارزشمندی به همت میراث فرهنگی و مردم محلی احیا و بازسازی شده که شامل مسجد، ساباط و زورخانه است.

این خانه تاریخی که صاحب تنها بادگیر گرد ایران است، به یک مجموعه با کاربری مالی تبدیل خواهد شد به طوری که محمدرضا کاظمی بهابادی رئیس اداره میراث شهرستان بهاباد در گفت وگو با خبرنگار ایسنا، در مورد این مجموعه اظهار می نماید: این خانه قاجاری متعلق به حاج علی اکبر رفیعی پور یکی از بومیان منطقه است که در گذشته به وقف مسجد مجاور مجموعه درآمده و در حال حاضر با اعتبار 70 میلیون تومان بازسازی شده است.

ایسنا نوشت، این مسئول اضافه می نماید: این مجموعه تاریخی که توسط موسسه عام المنفعه آبادگستر بهاباد بازسازی شده، قرار است به مرکز دائمی آموزش، فراوری و فروش صنایع دستی در بهاباد تبدیل شده و برای بیش از 70 نفر اشتغالزایی کند.